“Bir Film İki Tema”
Aliwood Production yapımcılığında çekilen Deney filminin yönetmen koltuğunda Adanalı, Çiçek Taksi, Yabancı Damat ve Tatlı Kaçıklar gibi pek çok kült yapımda da ışık, kamera ya da reji asistanlığı gibi TV sektörünün mutfağında farklı görevler alan; Dila Hanım, Umutsuz Ev Kadınları, Ömre Bedel gibi TV dizilerinde yönetmen yardımcısı olarak çalışmış olan Birol Kurt oturuyor. Senaryosunu Serkan Aygören’in kaleme aldığı filmin görüntü yönetmenliğini Bülent Terzioğlu üstlenmiş. İstanbul’da çeşitli lokasyonlarda ve sette çekilen filmin oyuncu kadrosunda ise Selçuk Kılıç, Serdar Yıldırım, Ercüment Fidan, Büşra Acar, Emel Genç, Denizhan Seçer, Yağız Aydoğan, Bedirhan Barışer, Hamdi Gürbüzoğlu gibi isimler bulunuyor.
Film, Rusya’da gerçekleştiremediği tehlikeli bir deneyi Türkiye’de hayata geçiren Albay Vladimir ile ifa ettiği deneyin hikâyesini konu ediniyor. Kaçırılan 6 kişi üzerinde uygulanacak olan 30 günlük uyku deneyinin yanı sıra, kaçırılma vakaları üzerinden yürütülen soruşturma da deneyin gidişatını etkileyecektir. Artık hem denekler için hem de deneyi Türkiye’de gizlice yürütmekte olan Albay Vladimir için geri sayım başlamıştır.
Daldan dala atlayarak ilerleyen, izleyicinin filmin ortasına değin ne izlediğini anlamasına olanak tanımayan senaryosu, filmin en önemli sıkıntılarının başında yer alıyor. Rus uyku deneyini konu alan tek film olan Deney’de, uzun tutulması gereken deney aşaması yerine, kaçırılma vakalarının polis tarafından araştırılma süreci baskın çıkıyor. Filmde denekler ve dönüşümleri ile kaçırılma vakalarını inceleyen polisin soruşturma süreci olmak üzere iki ayrı bölüm bulunuyor. Deneklerin durumu, odada deneklere uygulanan fiziksel ve psikolojik şiddete yönelik sahneler oldukça gerçekçi ve bambaşka bir atmosfer sunarken; polisiye temasının barındırıldığı kaçırılmaların araştırılmasını içeren soruşturmadaki aksiyon, filmin iki başka projeymiş gibi görünmesine neden oluyor. Anlamsız görünen diyaloglar, başrolde yer alan Selçuk Kılıç’ın en az diyaloglar kadar anlamsız aksiyon sahneleri filmi asıl odaklanması gereken, farklılaşmasına olanak sağlayacak noktadan uzaklaşarak alelade bir aksiyon filmine dönüşmesine neden oluyor. Üstüne üstlük bu aksiyon sahneleri seyirciler için sadece çözümsüz düğümler teşkil ediyor.
Farklı ve ilgi çekici konusu, kaliteli çekimleri ile oldukça başarılı olan Deney, oyuncuların performansları nedeniyle izleyiciyi yakalamışken elinden kaçırıyor. Hikâyesinin doğasında yer alan psikolojik gerilim alt yapısına daha çok odaklansa ve deneyin öyküsüne, kişilik dönüşümlerine daha çok yer verse Rus uyku deneyi konusunda Rusya’da dâhi başarıyla pazarlanabilecek bir yapım olma fırsatını da bu hâliyle elinden kaçırıyor. Üstelik, denek rolünde oynayan oyuncuların oyunculukları da filmi bu kadar sırtlarken, kaçan balık gerçekten de büyük oluyor.
Bu Şehir Arkandan Gelecek (2015), Payitaht Abdülhamid (2019), Savaşçı (2019) gibi dizilerde birkaç bölüm, 25 Eylül 2020 tarihinde gösterime girecek olan Hayvan (2019) ve gösterim tarihi belirsiz olan Yarı Yol (2018) filmlerinde rol alan, Dünya Kickboks şampiyonu Selçuk Kılıç başta olmak üzere; Filinta (2014-2015), Diriliş Ertuğrul (2016-2017), Savaşçı (2017), Payitaht Abdülhamid (2017-2020) dizilerinde ve Sadece Sen (2014), Hep Yek (2016), Göç Yolu (Elveda Balkanlar) (2018), Sessiz Terapi (2018) gibi filmlerde rol alan Ercüment Fidan; The Flemish Vampire (2007), Genadeloos (2011) filmleri ile Kobra Takibi (2014) ve Kurtlar Vadisi: Pusu (2014)’de birer bölüm rol alan Serdar Yıldırım; Kiralık Aşk (2015-2016), Payitaht Abdülhamid (2017-2018), Kimse Bilmez (2019), Arka Sokaklar (2019) gibi dizilerde ve Astral Seyahat (2019) filminde oynayan Büşra Acar; Vuslat (2019) ile Arka Sokaklar (2019) dizilerinde birkaç bölümde rol alan Emel Genç sayılan tecrübelerine rağmen vasatın altı bir performansla filmi adeta baltalıyorlar. Filmin aksiyon ve polisiye nabzının bu oyuncularla sekteye uğramasına rağmen denekleri canlandıran Denizhan Seçer, Yağız Aydoğan, Bedirhan Barışer ve Hamdi Gürbüzoğlu parmak ısırtan oyunculukları ile göz dolduruyorlar.
Sonuç olarak Deney; deneklerin yer aldığı, filme adını veren sahnelerle izleyicilere bambaşka bir ortam vaat etmesi gerekirken, senaryosunun başarısızlığı ve gereksiz aksiyona odaklanmaktan karakter derinliğini ihmal etmesi nedeniyle izleyiciye aktarması gereken duygu ve atmosferi aktarmakta başarısız oluyor.